នៅព្រឹកថ្ងៃពុធ ៣រោច ខែចេត្រ ឆ្នាំជូត ទោស័ក ព.ស.២៥៦៤ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៣១ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២១ ចាប់ពីម៉ោង៩:០០នាទីព្រឹក នៅអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍ បានរៀបចំកិច្ចប្រជុំថ្នាក់ដឹកនាំប្រចាំខែមីនា ឆ្នាំ២០២១ ក្រោមអធិបតីភាពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ឯកឧត្តមទេសរដ្ឋមន្ត្រី អៀង មូលី ប្រធានអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍។ កិច្ចប្រជុំនេះមានការចូលរួមពី ឯកឧត្តម លោកជំទាវ ជាអនុប្រធានមួយចំនួន អគ្គលេខាធិការ និងនាយកខុទ្ទកាល័យ នៅបន្ទប់ប្រជុំផ្ទាល់ ចំណែកឯឯកឧត្តមជាអនុប្រធានមួយចំនួនទៀត ទីប្រឹក្សា អគ្គលេខាធិការរង នាយករងខុទ្ទកាល័យ ប្រធាននាយកដ្ឋាន អនុប្រធាននាយកដ្ឋាន លោក អ្នកស្រី និងនាងកញ្ញា ប្រធានការិយាល័យ និងអនុប្រធានការិយាល័យ ចូលរួមតាមបណ្តាញវីដេអូ កម្មវិធី BlueJeans សរុបប្រមាណ៥០នាក់។
គោលបំណងនៃកិច្ចប្រជុំដើម្បី:
- ធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពនៃសកម្មភាពរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំ និងអគ្គលេខាធិការដ្ឋាននៃអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍។
- ស្ថានភាពរាលដាល និងគោលដៅនៃការឆ្លើយតបនឹងមេរោគអេដស៍ និងបទអន្តរាគមន៍។
- សមិទ្ធផលដែលសម្រេចបាន និងឧបសគ្គ ក្នុងការអនុវត្តផែនការសកម្មភាព និងផែនការបន្ត។
ជាកិច្ចចាប់ផ្តើម ឯកឧត្តមទេសរដ្ឋមន្រ្តី និងជាប្រធានអង្គប្រជុំ មានប្រសាសន៍ស្វាគមន៍ ដល់មន្រ្តីរាជការទាំងអស់ដែលបានចូលរួម និងបានជម្រាបជូនពីដំណើរការនៃកិច្ចប្រជុំ តាមរបៀបវារៈដូចខាងក្រោម ៖
១- បទបង្ហាញរបាយការណ៍ស្តីពីលទ្ធផលសកម្មភាព ការងាររបស់ថ្នាក់ដឹកនាំ និងអគ្គលេខាធិការដ្ឋាន ប្រចាំខែមីនា ឆ្នាំ២០២១ ដោយឯកឧត្តម ឈឹម ឃិនដារ៉េត
២- បទបង្ហាញ ស្តីពីការវិភាគរបស់ក្រុមការងារវាយតម្លៃលទ្ធផលការរំពឹងទុកថ្នាក់ប្រទេស (PCE) ស្តីអំពីការចូលររួមវិភាគទានរបស់មូលនិធិជំនួយ លើកម្មវិធីមេរោគអេដស៍នៅកម្ពុជា ដោយឯកឧត្តម វេជ្ជបណ្ឌិត ទា ផលា អនុប្រធានទទួលបន្ទុកបច្ចេកទេស។
៣- មតិសំណេះសំណាលរបស់ឯកឧត្តម ទេសរដ្ឋមន្ដ្រី
៤- កិច្ចការផ្សេងៗ។
បន្ទាប់មក ឯកឧត្តមទេសរដ្ឋមន្រ្តី បានអនុញ្ញាតជូន ឯកឧត្តម ឈឹម ឃិនដារ៉េត អគ្គលេខាធិការធ្វើ របាយការណ៍ស្តីពីលទ្ធផលសកម្មភាពការងាររបស់ថ្នាក់ដឹកនាំ និងអគ្គលេខាធិការដ្ឋាននៃអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍ប្រចាំខែមីនា ឆ្នាំ២០២១ និងលើកទិសដៅសម្រាប់ខែមេសា។
ដោយមានការអនុញ្ញាតពី ឯកឧត្តមទេសរដ្ឋមន្រ្តី ឯកឧត្តម ឈឹម ឃិនដារ៉េត អគ្គលេខាធិការ បានធ្វើបទបង្ហាញដោយផ្តោតលើចំណុចសំខាន់ៗស្តីពីលទ្ធផលសកម្មភាពការងារដូចខាងក្រោម ៖
I- បទបង្ហាញរបាយការណ៍ស្តីពីលទ្ធផលសកម្មភាព ការងាររបស់ថ្នាក់ដឹកនាំ និងអគ្គលេខាធិការដ្ឋាន
១- សកម្មភាពការងារដែលសម្រេចបាន ៖
• បានរៀបចំកិច្ចប្រជុំក្រុមប្រឹក្សាបច្ចេកទេសលើកទី៣។
• បានប្រជុំពិភាក្សាលើទី១ ស្តីពីការរៀបចំគម្រោងពន្លឿនទីក្រុង ( Fast Track City “FTC”) ក្នុងការឆ្លើយតបនឹងជំងឺអេដស៍ នៅខេត្តសៀមរាប។
• បានកែតម្រូវសូចនាករគោលដៅ នៃក្របខ័ណ្ឌអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាពឆ្នាំ២០១៦-២០៣០។
• បានបញ្ចប់ការរៀបចំផែនការយុទ្ធសាស្រ្តជាតិទូលំទូលាយ និងពហុវិស័យឆ្លើយតបទៅនឹងមេរោគអេដស៍ និងជំងឺអេដស៍លើកទី៥ នៃការពិនិត្យឡើងវិញពាក់កណ្តាលអាណត្តិ (NSP V Mid-Term Review)។
២- បញ្ហាប្រឈម ៖
• ស្ថានភាពជំងឺកូវីដ-១៩ នៅតែបន្តផលប៉ះពាល់ដល់ការអនុវត្តសកម្មភាពឆ្លើយតបនឹងមេរោគអេដស៍ និងជំងឺ អេដស៍។
• មិនអាចផ្តល់សេវាអប់រំដោយផ្ទាល់បាន។
• មិនអាចចុះទៅជំរុញការងារ FTC នៅតាមខេត្តគោលដៅបាន។
៣- ជំហានសម្រាប់ខែបន្ទាប់ ៖
• ប្រមូល និងបញ្ចូលទិន្នន័យតាមដានជំងឺអេដស៍សកលឆ្នាំ២០២១ ជូនអង្គការសហប្រជាជាតិ។
• ត្រៀមរៀបចំវិបស្សនា (retreat) ថ្ងៃទី០៨ មេសា ឆ្នាំ២០២១ តាមបណ្តាញវីដេអូ ប្រព័ន្ធអនឡាញ។
• ប្រជុំពិគ្រោះយោបល់ជាមួយអង្គការពាក់ព័ន្ធក្នុងការអនុវត្ត NSP V & SCN 213 ។
• បន្តជំរុញអន្តរាគមន៍កម្មវិធីការពារការចម្លងមេរោគអេដស៍ តាមរយៈអន្តរាគមន៍ផ្សព្វផ្សាយអប់រំដល់ក្រុមប្រជាជនគន្លឹះ ជាពិសេសក្រុមបុរសរួមភេទជាមួយបុរស (Condom use, PrEP, PEP, U=U)។
• បន្តវគ្គបណ្តុះបណ្តាលបង្កើនសមត្ថភាពការងារដល់មន្ត្រីអគ្គលេខាធិការដ្ឋាន អ.ជ.ប.ជ.អ។
II- បទបង្ហាញ ស្តីពីការវិភាគរបស់ក្រុមការងារវាយតម្លៃលទ្ធផលការរំពឹងទុកថ្នាក់ប្រទេស (PCE) ស្តីអំពីការចូលររួមវិភាគទានរបស់មូលនិធិជំនួយ លើកម្មវិធីមេរោគអេដស៍នៅកម្ពុជា ដោយឯកឧត្តម វេជ្ជបណ្ឌិត ទា ផលា អនុប្រធានទទួលបន្ទុកបច្ចេកទេស។
• បរិបទនៃកម្មវិធីជាតិ និងការអនុវត្តជំនួយមូលនិធិសកលឆ្នាំ ២០១៨-២០២០.
• ការវិភាគនិងរបកគំហើញផ្តោតលើ៖
ការអនុវត្តដើម្បីឈានដល់គោលដៅយុទ្ធសាស្រ្តឆ្នាំ ២០២៥ (៩៥-៩៥-៩៥) ឱ្យមាននិរន្តរភាព ការវិនិយោគដោយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានិងមូលនិធិសកល (និងដៃគូម្ចាស់ជំនួយផ្សេងទៀត)។
ពង្រឹងសេវាបង្ការ និងផ្សព្វផ្សាយដល់ប្រជាជនគន្លឹះ។
មាននិរន្តរភាព សមធម៌ និងប្រព័ន្ធទ្រទ្រង់សុខាភិបាល (Resilient Sustainable Systems for Health “RSSH”) ក្នុងការឆ្លើយតបនឹងមេរោគអេដស៍។
• ការស្នើសុំផ្តល់មូលនិធិសម្រាប់ប្រព័ន្ធទ្រទ្រង់សុខាភិបាល (RSSH) គឺស្ថិតនៅត្រឹមកម្រឹតគាំទ្រដល់ប្រព័ន្ធសុខាភិបាល (support the health system) និងមិនទាន់ឈានដល់កម្រឹតការពង្រឹងប្រព័ន្ធសុខាភិបាល (strengthen the health system) នៅឡើយ គឺស្ថិតក្នុងកម្រឹតទី២ក្នុងម៉ូលដែល មូលនិធិសកល សម្រាប់ដំណើរឆ្ពោះទៅរកកម្រឹតនិរន្តរភាពនៃប្រព័ន្ធសុខាភិបាល ដែលតំណាងដោយ ៤ S ទី១) ការចាប់ផ្តើម (startup) ទី២) ការគាំទ្រ (support) ទី៣) ការពង្រឹង (strengthening) ទី៤) មាននិរន្តរភាព (sustainability)
• ចំពោះមូលនិធិពីខាងក្រៅ (External funding) បានថយចុះប្រហែល ៤០% ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១០មក។
• គំរូចំណាយ (Costing model) ថវិកាប៉ាន់ស្មានក្នុងការអនុវត្តផែនការយុទ្ធសាស្ត្រប្រយុទ្ធនឹងមេរោគអេដស៍នៅមានការខ្វះខាត ចន្លោះពី៨ លានដុល្លារនៅឆ្នាំ២០២១ និងខ្វះរហូតដល់១៤លានដុល្លារនៅឆ្នាំ២០២៣។
• អាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍ទទួលខុសត្រូវចំពោះទិដ្ឋភាពដែលមិនទាក់ទងនឹងសុខភាព (ប្រឆាំងនឹងការរើសអើង អំពើហិង្សា សិទ្ធិមនុស្ស និងការផ្តល់សហហិរញ្ញប្បទាន (co-financing)។ និងដើរតួជាអ្នកតស៊ូមតិ និងសម្របសម្រួលជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងការឆ្លើយតបនឹងមេរោគអេដស៍។
• មានកត្តាចំបងជាច្រើនដែលជះឥទ្ធិពលដល់លទ្ធផលនៃកម្មវិធី និងមានការវាយតំលៃពីការចូលរួមចំណែករបស់មូលនិធិសកល។
• ការងារសម្រាប់ទៅថ្ងៃខាងមុខ មូលនិធិសកល បានបញ្ជាក់ថា ទិសដៅជាយុទ្ធសាស្រ្ត គឺឱ្យមានការគាំទ្រពីក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ ដល់សេចក្តីជូនដំណឹងលេខ២១៣ សជណ.សស (SCN213)។
• តួនាទីរបស់ អ.ជ.ប.ជ.អ គឺធំណាស់ គ្របគ្រង់ទូទាំងប្រទេស យើងត្រូវទទួលខុសត្រូវរួមគ្នា ក្នុងការពង្រឹងយន្តការដឹកនាំ សម្របសម្រួល តាមដាន ត្រួតពិនិត្យ និងវាយតម្លៃ។
• សូមអគ្គលេខាធិការ ពិនិត្យ និងសម្របសម្រួលឱ្យនាយកដ្ឋាន រៀបចំអនុវត្តផែនការអាទិភាព ដោយអនុវត្តតាមផែនការយុទ្ធសាស្ត្រនីមួយៗ ដើម្បីឱ្យអង្គការដៃគូនានាជួយលើផ្នែកណាមួយ។
III)- មតិសំណេះសំណាលរបស់ឯកឧត្តមទេសរដ្ឋមន្ដ្រី
បន្ទាប់មក កិច្ចប្រជុំបានដំណើរការបន្តនៅក្នុងរបៀបវារៈទី៣ ក្នុងនោះឯកឧត្តមទេសរដ្ឋមន្ត្រី បានមានប្រសាសន៍សំណេះសំណាល និងផ្តល់នូវអនុសាសន៍លើចំណុចសំខាន់ៗដូចខាងក្រោម ៖
១- ការវាយតម្លៃលទ្ធផលរំពឹងទុកថ្នាក់ប្រទេស (Prospective Country Evaluation) គឺជាក្រុមការងាររបស់ មូលនិធិសកល ធ្វើការឆ្លើយតបភ្លាមៗពីលទ្ធផលដែលបានរកឃើញ ហើយមានតែ៨ប្រទេសនៅលើពិភពលោក។ សូមនាំគ្នាពិនិត្យរបកគំហើញ ដូចជាទាក់ទងនឹងការមានកម្រិតក្នុងការពង្រឹងប្រព័ន្ធសុខាភិបាល យើងត្រូវព្យាយាមធ្វើការជាមួយដៃគូ និងមូលនិធិសកលគិតគូរបន្ថែមលើចំនុចនេះសម្រាប់ការអនុវត្តខាងមុខ។
២- អាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធ នឹងជំងឺអេដស៍ជាស្ថាប័នមួយតូច ប៉ុន្តែការងារទទួលខុសត្រូវធំទូលាយ និងពហុវិស័យ សូមជម្រុញធ្វើការងារជាមួយក្រសួង ស្ថាប័ននានា ដែលមានការទទួលខុសត្រូវទូទាំងប្រទេស មានភារកិច្ចត្រួតពិនិត្យ និងសម្របសម្រួល។
៣- ក្នុងបរិបទនៃជំងឺកូវីដ-១៩ យើងមិនអាចចុះធ្វើការងារបាន តែយើងអាចធ្វើការងារបាននៅហ្នឹងកន្លែងតាមបណ្តាញប្រព័ន្ធអនឡាញ។ ជាជំហ៊ានដំបូងយើងត្រូវពង្រឹង និងបន្តអនុវត្តតាមគោលការណ៍ណែនាំរបស់ក្រសួងសុខាភិបាល គឺ៣ការពារ និង៣កុំ។
៤- យើងបានរៀបចំអនុគណៈកម្មការចំពោះកិច្ចសម្រាប់ការចាក់វ៉ាក់សាំងការពារជំងឺកូវីដ-១៩ ដែលមានសមាសភាព គឺប្រធាន អនុប្រធាន និងសមាជិក ដើម្បីទំនាក់ទំនងជាមួយក្រសួងសុខាភិបាល សម្រាប់រកទីកន្លែងចាក់វ៉ាក់សាំ ជូនបុគ្គលិកមន្រ្តីរាជការអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍។
៥- ការងារស.ជ.ណ២១៣ គឺជាវិធានការគ្របដណ្តប់ទាំងអស់ដែលក្រសួងសុខាភិបាលត្រូវអនុវត្ត រួមទាំងប្រព័ន្ធទ្រទ្រង់ សុខាភិបាល (RSSH) ផងដែរ។
៦- នៅប្រទេសកម្ពុជាគេប្រើ “CCC’’ គណៈកម្មាធិការសម្របសម្រួលថ្នាក់ប្រទេស (Country Coordination Committee) ប៉ុន្តែសម្រាប់មូលនិធិសកលនៅប្រទេសផ្សេងគេប្រើពាក្យ CCM (Country Coordinating Mechanism ) ហើយថ្មីៗនេះមូលនិធិសកលបង្កើតការផ្តួចផ្តើមមួយស្តីពី “CCM Evolution” ការវិវត្តន៍យន្តការសម្របសម្រួលថ្នាក់ប្រទេស (Country Coordinating Mechanisms Evolution) គឺជាយុទ្ធវិធីក្នុងការចូលរួមដ៏សំខាន់របស់មូលនិធិសកលសម្រាប់ពង្រឹងអភិបាលកិច្ចផ្នែកសុខាភិបាលទាំងមូល។ ដូច្នេះនៅក្នុងវិធានការទី៦ នៃស.ជ.ណ២១៣ គឺត្រូវពង្រឹងប្រព័ន្ធសុខាភិបាល ដើម្បីទាក់ទាញអ្នកជំងឺមកទទួលសេវាឱ្យបានទៀងទាត់។
៧- សូមអនុប្រធានទាំងអស់ និងអគ្គលេខាធិការដ្ឋាន ដែលមានបច្ចេកទេសខ្ពស់មកជួបពិភាក្សាគ្នា ដើម្បីសរសេរអត្ថបទ ដោយពិនិត្យមើលសកម្មភាពអាទិភាព ដូចជា ទី១) ផែនការយុទ្ធសាស្រ្តជាតិលើកទី៥ ទី២) សជណ២១៣ តាម វិធានការនីមួយៗ ទី៣) គណៈកម្មាធិការអេដស៍ រាជធានី ខេត្ត ក្រុង ស្រុក/ខណ្ឌ ឃុំ/សង្កាត់ ទី៤) គម្រោងពន្លឿនទីក្រុងក្នុងការឆ្លើយតបនឹងមេរោគអេដស៍ ( Fast Track City) ទី៥) សន្ទានុក្រម ទី៦) ការរួមភេទរវាងបុរសជាមួយបុរស (MSM) រួចហើយចុះផ្សព្វផ្សាយតាមគេហទំព័ររបស់ អ.ជ.ប.ជ.អ។
៨- ឯកឧត្តមទេសរដ្ឋមន្រ្តី មុនបញ្ចប់ភារកិច្ចជា ជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាភិបាលមូលនិធិសកលសម្រាប់តំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក បានផ្ញើសារអេឡិចត្រូនិច (Email) ជូនលោក Mark Edington ដើម្បីធ្វើអន្តរគមន៍ចំពោះការស្នើសុំថវិកាចំនួន ៣.៥ លានដុល្លារអាមេរិក ឱ្យបានលឿន ក្នុងគោលបំណងយកទៅរៀចំធ្វើមន្ទីរពិសោធន៍គាំទ្រការប្រយុទ្ធនឹងជំងឺកូវីដ-១៩ នៅខេត្ត ព្រះសីហនុ និងខេត្តសៀមរាប។
៩- ចំពោះវិបស្សនា (retreat) កំណត់យកថ្ងៃទី០៩ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២១។ ឯកឧត្តម ទា ផលា ត្រូវខិតខំរៀបចំរកធាតុចូលឱ្យបានច្រើនពីដៃគូរនានា ឱ្យវាត្រូវគ្នាជាមួយយុទ្ធសាស្រ្តជាតិ និងរៀបចំឱ្យមានល្បែង។ ឯកឧត្តម អគ្គលេខាធិការ រៀបចំយុទ្ធសាស្រ្តជាតិ។
១០- ដោយសារតែជំងឺកូវីដ-១៩ កំពុងតែរាតត្បាតយ៉ាងខ្លាំងខ្លា យើងនឹងរៀបចំកិច្ចប្រជុំពេញអង្គអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍ លើកទី១ ឆ្នាំ ២០២១ តាមអនឡាញទៀត។ សូមត្រៀមរៀបចំរបៀបវារៈ ឯកសារដែលពាក់ព័ន្ធ និងគម្រោងនៃសេចក្តីសម្រេច ដែល គ្រោងនៅខែមិថុនាខាងមុខ ដោយរៀបចំកម្មវិធីតាមរយៈវីដេអូខនហ្វឺរ៉ែន។
ជាទីបញ្ចប់ ឯកឧត្តមទេសរដ្ឋមន្ត្រី បានលើកទឹកចិត្ត និងណែនាំឱ្យមន្រ្តីទាំងអស់ បន្តកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងទាំងអស់គ្នា ដោយយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការងារឱ្យបានកាន់តែប្រសើរឡើង។ យើងទាំងអស់គ្នាត្រូវបន្តពិនិត្យ និងតាមដាននូវការអនុវត្តស.ជ.ណ.លេខ២១៣ ដើម្បីឆ្ពោះទៅទប់ស្កាត់ការចម្លងថ្មី។ ឯកឧត្តម លោកជំទាវ ដែលទទួលបន្ទុកក្រសួង និងខេត្ត ត្រូវរៀបចំផែនការសកម្មភាពអាទិភាព ឱ្យស្របគ្នានឹងគោលការណ៍នយោបាយយុទ្ធសាស្រ្តនីមួយៗ ដើម្បីដាក់ជូនទៅក្រសួង និងខេត្តអនុវត្ត ការងារប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍។
អង្គប្រជុំបានបញ្ចប់នៅវេលាម៉ោង១១: ១៤នាទី ប្រកបដោយបរិយាកាសរីករាយ និងស្និទ្ធស្នាលក្រៃលែង។